KÜLTÜR MİRASLARIMIZI TANIMAK 18

Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali, Kabul Yılı 2010 (devam)

Yağlı güreşler, Türk sporları içinde tarih boyunca en önemli spor dallarından biri olmuştur. Osmanlı Devletinin her yerinde yapılan panayırlarda güreş karşılaşmaları yapılırdı. Bunların içinde Kırkpınar Yağlı Güreşleri dağıtılan ödülleriyle, baş ve başaltı iki boyla en tanınmış turnuvalardandır. Sadece Kırkpınar’da “başpehlivanlığı” kazanan güreşçi bir dahaki Kırkpınar güreşlerine kadar “başpehlivan” olarak anılırdı. Günümüzde de aynı töre sürmektedir.

Her yıl Edirne’de Haziran sonu yada Temmuz başında düzenlenen yağlı güreşlerinin yapıldığı yer Kırkpınar, Edirne’yi Ortaköy’e bağlayan 35 kilometrelik yolun üstündedir. Simavina (Samona) ve Sarı Hızır Köylerinin arasındaki Nazif Ağa tarlası denen çayır, çimenlik bir alandır. Balkan savaşlarıyla Yunanistan’da kalmıştır. Çevresini Topçu Ali Ağa’nın tarlası, bir çayırlık, Tikio’lu Recep Ağanın tarlası, Çilingiroğlu’nun sebze bahçesi ve Kırklar çeşmesi sarar. Balkan savaşlarıyla 1. Dünya savaşının sonunda Edirne’ye bağlı Mustafapaşa yolu üstündeki “Virantekke”de Kırkpınar Yağlı Güreşleri düzenlenmiştir. 1923 yılından beri Edirne’nin “Sarayiçi” beldesinde yapılmaktadır.

Kırkpınar başta olmak üzere yağlı güreş karşılaşmaları düzenlenen yerlerde şunların olması zorunludur.

*

Güreşte Bulunması Gereken Ögeler

Kispet

Zembil

Yağ

Davul, zurna

Peşrev

Cazgır

Güreş ağası

Kırkpınar Ağası

Altın kemer

Kırmızı dipli mum

Kırkpınar duası

*

Yağlı Güreşlerin Kuralları

Sırtüstü getirmek

Açık düşürmek

Pes etmek

Tartarak yenmek

*

Yağlı güreşlerin bugün “Kategori” dediğimiz biçimiyle üç “deste boyu” vardır.

Yağlı Güreş Boyları

Küçük deste boy (Delikanlılık çağına kadar olanlar)

Büyük deste boy (Başaltı)

Başpehlivanlık

*

Ögeleri kısaca anlatalım.

Kırkpınar yağlı güreşlerinin ögeleri: Kispet

Manda, dana veya malak derisinden yapılan, bel kısmı dört parmak kalınlığında, bele sıkarak oturması için kalın ipi olan kispet, yağlı güreş yapan her güreşçinin giydiği en önemli güreş giysisi, bir başka deyişle güreş malzemesidir. Diz altına gelen ve adına paça denen yerin üstüne paçabent denen keçe vardır. Ayrıca güreşçinin bu paça ele geçirilerek tuş edilmemesi için paçalar iple bağlanır.

Kırkpınar yağlı güreşlerinin ögeleri: Zembil

Sazdan örülerek yapılıp, içine kispet koyularak bugünün spor çantası gibi kullanılan bir malzemedir. Bir pehlivan güreşi bıraktığını kispetini duvara asarak duyurmuş olurdu. Genç kuşaklar bilmez, ekleyelim; zembil, aynı zamanda halk tarafından Pazar alış verişinde de kullanılırdı.

DEVAM EDECEK

# YAZARIN DİĞER YAZILARI

Yazar Aydın Göle - Mesaj Gönder


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Adapazarı Akşam Haberleri Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Adapazarı Akşam Haberleri Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Adapazarı Akşam Haberleri Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Adapazarı Akşam Haberleri Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.